Mấy hôm trước mình có lướt bonbanh và thấy hai con đang được rao bán khá nhiều: Mazda 3 1.5 AT – 2016 giá 330 triệu và Kia Morning AT – 2020 giá 275 triệu. À mà, nếu bạn đang phân vân giữa một chiếc hatch/compact hạng C (hoặc sedan nhỏ) mang dáng thể thao với một chiếc city car nhỏ gọn, tiết kiệm – thì bài này dành cho bạn.
Mình viết theo kiểu mình hay tư vấn cho bạn bè, khá thực tế, có chút cảm nhận cá nhân luôn. Tiêu chí mình so sánh sẽ là: giá trị thực tế đối với tiền, chi phí nuôi xe ở VN, cảm giác lái & thoải mái hàng ngày, an toàn và khả năng bán lại.
Tổng quan nhanh
Mazda 3 1.5 AT (2016)
Thương hiệu: Mazda – thường được nhắc tới vì thiết kế đẹp, cảm giác lái “vui”, cabin hoàn thiện tốt hơn phân khúc. Đây là bản 1.5 AT đời 2016, giá rao ~330 triệu. Nói thật là mình thấy Mazda3 vẫn giữ được cá tính mạnh so với nhiều xe cũ khác. 
Kia Morning AT (2020)
Thương hiệu: Kia – Morning là mẫu xe đô thị cỡ nhỏ, nổi tiếng ở VN nhờ tiết kiệm, chi phí rẻ, dễ đậu. Bản AT 2020 rao tầm 275 triệu, nhìn bề ngoài còn khá mới. Morning phù hợp ai cần xe đi trong phố, chi phí nuôi thấp. 
Bảng so sánh nhanh (tham khảo)
| Hạng mục | Mazda 3 1.5 AT (2016) | Kia Morning AT (2020) |
|---|---|---|
| Giá tham khảo | 330 Triệu VND | 275 Triệu VND |
| Động cơ/hộp số | 1.5L I4, số tự động (ước tính 6AT) | 1.25L I4, số tự động (4AT/IVT tùy bản) |
| Công suất/mô-men xoắn | ~114 hp / ~144 Nm (ước tính) | ~82-84 hp / ~120-123 Nm (ước tính) |
| Mức tiêu hao nhiên liệu ước tính | 6.5–7.5 L/100km (hỗn hợp) | 4.5–5.5 L/100km (hỗn hợp) |
| Kích thước (DxRxC; chi dài cơ sở) | ~4.580 x 1.795 x 1.455 mm; cơ sở ~2700 mm | 3.595 x 1.595 x 1.490 mm; cơ sở 2400 mm |
| Khoảng sáng gầm | ~150–160 mm | ~150 mm |
| Trang bị an toàn chủ động/bị động | ABS, EBD, cân bằng điện tử (tùy bản), nhiều túi khí (tùy bản) | ABS, EBD, 2 túi khí (bản phổ thông) |
| Tiện nghi nổi bật | Ghế bọc da/da pha, điều hoà tự động, camera/lùi, hệ âm thanh tốt hơn | Ghế vải, điều hoà cơ/auto tùy bản, hệ giải trí cơ bản |
| Năm sản xuất/đời | 2016 | 2020 |
| Số km (nếu có) | – | – |
Lưu ý: Một số con số ở trên là ước tính chung cho mẫu xe đời đó, vì listing từng chiếc có trang bị khác nhau. Theo mình thì phải kiểm tra thực tế, hỏi rõ lịch bảo dưỡng.
Ưu – nhược mỗi xe (góc nhìn người dùng VN)
Mazda3 1.5 AT – Ưu
- Cảm giác lái đầm, lái thích hơn so với các xe hạng B. Mình lái thử vài lần thấy vô-lăng phản hồi tốt.
- Nội thất và cảm nhận cao cấp hơn: vật liệu tốt hơn, ghế ôm người.
- Ngoại hình vẫn hợp thời, dễ bán lại nếu giữ kỹ.
Nhược
– Chi phí phụ tùng và sửa chữa có thể cao hơn Morning. Ở nhiều vùng tỉnh, phụ tùng Mazda không rẻ bằng Kia.
– Tiêu hao xăng cao hơn; nếu đi dịch vụ thì hụt lợi nhuận.
– Xe cũ 2016 thường đã chạy nhiều, phải kiểm tra gầm, khung, hộp số.
Kia Morning AT – Ưu
- Rẻ tiền mua, phí trước bạ và BH rẻ hơn (do giá xe thấp).
- Tiết kiệm xăng rõ rệt – phù hợp ai chạy city mỗi ngày.
- Phụ tùng rộng rãi, sửa chữa đơn giản, dịch vụ khắp nơi.
Nhược
– Không gian và cảm giác chắc chắn kém hơn Mazda3.
– Nếu bạn cao trên 1m75, hàng ghế sau hơi chật.
– Công nghệ an toàn, tiện nghi không phong phú như xe hạng C.
Cảm giác lái, cách âm, thoải mái, công nghệ hỗ trợ
Nói thật là, đây là khác biệt lớn: Mazda3 cho cảm giác lái “vui” hơn, vào cua tự tin, ga nhạy. Cách âm ở Mazda thường tốt hơn Morning, nhất là trên đường cao tốc – nếu thường xuyên đi nội ô + ngoại ô thì sẽ thấy khác. Morning thì nhẹ nhàng, quay đầu dễ, vô-lăng nhẹ, phù hợp chạy trong phố, bãi đỗ chật.
Về ghế: Mazda3 cho ghế ôm, thoải mái trên quãng đường dài hơn; Morning ghế nhỏ, hướng thực dụng. Công nghệ hỗ trợ lái cơ bản: Mazda đời 2016 có thể có thêm cân bằng điện tử, hỗ trợ khởi hành ngang dốc (tùy phiên bản), Morning 2020 thì chủ yếu ABS + EBD, cảm biến lùi ở một số bản.
Ví dụ thực tế: mình có một người bạn chạy giao hàng, trước kia chạy Morning, tiết kiệm xăng và sửa chữa rẻ – phù hợp. Còn ông anh khác mua Mazda3 cũ để đi tỉnh cuối tuần, nói rằng ngồi 2 người lên cao tốc êm hơn, không bị ồn nhiều.
Chi phí nuôi xe & độ bền, bán lại
- Chi phí bảo dưỡng: Morning rẻ hơn (dầu, lọc, bố thắng, thợ sửa) và ít hỏng vặt. Mazda3 nếu gặp vấn đề với hệ thống điện/điều hòa hoặc khung gầm thì chi phí có thể cao hơn.
- Độ bền: nếu bảo dưỡng định kỳ, cả hai đều chạy lâu được. Tuy nhiên Mazda3 có cấu trúc phức tạp hơn, nên cần thợ chuyên.
- Giá trị bán lại: Mazda3 giữ giá khá ổn nếu màu, nội thất còn đẹp; Morning cũng dễ bán nhưng dao động nhẹ hơn do lượng xe thị trường nhiều.
Kết luận – Nên chọn ai?
-
Gia đình đô thị (cặp vợ chồng, 1-2 con, cần vừa đi phố vừa đi tỉnh, muốn cabin rộng, thoải mái): Theo mình thì Mazda3 hợp hơn. Mặc dù tốn xăng hơn, nhưng nếu bạn thích cảm giác lái, nội thất và thường đi đường dài thì đáng cân nhắc.
-
Chạy dịch vụ/xe chạy nội thành, người cần tiết kiệm chi phí: Kia Morning rõ ràng phù hợp hơn. Chi phí đầu tư ban đầu thấp, phí sửa rẻ, tiêu hao ít.
-
Đam mê lái xe, thích xe cảm xúc hơn: Chắc chắn nghiêng về Mazda3.
-
Mua xe lần đầu, ưu tiên dễ dùng, chi phí thấp: Chọn Morning cho nhàn.
Bạn đang mua để đi làm hàng ngày hay đi xa cuối tuần? Bạn có thường xuyên chở 4-5 người không? (Đặt câu hỏi cho bạn tí)
Bạn có muốn mình chỉ ra cụ thể từng hạng mục cần kiểm tra khi đi xem xe cũ không? Mình có danh sách nhanh: kiểm tra khoang máy, dầu hộp số, phuộc, tiếng động lạ khi đề máy, xem lịch bảo dưỡng, kiểm tra khung vỏ có đâm đụng hay hàn lại không… Muốn mình gửi checklist cụ thể chứ?
Nói chung, mình hơi thiên về Mazda3 nếu bạn thích lái và cần tiện nghi; còn nếu bạn muốn gọn nhẹ, tiết kiệm, ít rủi ro chi phí thì Morning hợp hơn. À mà, đừng quên lái thử cả hai trước khi quyết định – cảm nhận lúc lái khác hoàn toàn thông số trên giấy.
Nếu bạn muốn, mình có thể gợi ý câu hỏi để hỏi chủ xe khi xem thực tế (ví dụ: “Xe đã làm đại tu động cơ chưa?”, “Thay bộ lái/hộp số khi nào?”). Bạn chọn nhóm người mua nào, mình tư vấn sâu thêm nhé?